เคยสงสัยไหมว่าทำไมค่าไฟในแต่ละเดือนถึงไม่เท่ากัน ทั้งที่ใช้ไฟปริมาณเท่าเดิม? คำตอบก็คือ “ค่า Ft” ที่มีการปรับเปลี่ยนทุก 4 เดือน ซึ่งส่งผลโดยตรงต่อค่าไฟฟ้าที่เราต้องจ่าย มาทำความรู้จักว่าค่า Ft คืออะไร มีวิธีคำนวณค่าไฟยังไงบ้าง
ค่า Ft คืออะไร?
Fuel Adjustment Charge หรือค่า Ft คือค่าไฟฟ้าผันแปรที่ปรับเปลี่ยนตามต้นทุนการผลิตไฟฟ้า ซึ่งรวมถึงค่าเชื้อเพลิงและค่าซื้อไฟฟ้าจากผู้ผลิตเอกชนหรือประเทศเพื่อนบ้าน โดยการไฟฟ้าไม่สามารถควบคุมราคาได้ คณะกรรมการกำกับกิจการพลังงาน (กกพ.) จะเป็นผู้พิจารณาปรับค่า Ft ทุก 4 เดือน เพื่อให้สะท้อนต้นทุนที่แท้จริงและเป็นธรรมต่อผู้ใช้ไฟฟ้า
ปัจจัยที่ส่งผลต่อค่า Ft คืออะไรบ้าง?
ค่า Ft มีการเปลี่ยนแปลงตามปัจจัยสำคัญหลายประการ ได้แก่
- ราคาเชื้อเพลิงที่ใช้ผลิตไฟฟ้า เช่น ก๊าซธรรมชาติ น้ำมัน ถ่านหิน
- ค่าซื้อไฟฟ้าจากประเทศเพื่อนบ้านในช่วงที่ความต้องการใช้ไฟฟ้าสูง
- อัตราแลกเปลี่ยนเงินตราต่างประเทศที่ใช้ในการนำเข้าเชื้อเพลิง
- สถานการณ์ความไม่แน่นอนทางการเมืองหรือภัยธรรมชาติที่กระทบต่อการผลิตไฟฟ้า
- นโยบายของรัฐบาลในการบริหารจัดการต้นทุนค่าไฟฟ้า
ค่า Ft ส่งผลกระทบกับค่าไฟฟ้ายังไงบ้าง?
ค่า Ft มีผลโดยตรงต่อค่าไฟฟ้าที่ผู้ใช้ต้องจ่าย แม้จะใช้ไฟฟ้าในปริมาณเท่าเดิม แต่หากค่า Ft เพิ่มขึ้น ค่าไฟก็จะสูงขึ้นตามไปด้วย ยกตัวอย่างเช่น การใช้ไฟฟ้า 100 หน่วย เมื่อค่า Ft ต่างกัน 20 สตางค์ต่อหน่วย จะทำให้ค่าไฟต่างกันถึง 20 บาท ซึ่งยิ่งใช้ไฟมาก ผลต่างก็จะยิ่งสูงขึ้น
บิลค่าไฟฟ้าประกอบด้วยอะไรบ้าง
หลายคนอาจสงสัยว่าในแต่ละเดือนเราจ่ายค่าไฟไปกับอะไรบ้าง ที่จริงแล้วค่าไฟฟ้าที่เราจ่ายประกอบด้วย 4 ส่วนหลัก ซึ่งแต่ละส่วนมีที่มาและวิธีการคำนวณที่แตกต่างกัน มาดูกันว่าแต่ละส่วนคืออะไร และคำนวณอย่างไร
1. ค่าพลังงานไฟฟ้า
เป็นค่าไฟฟ้าฐานที่คิดจากต้นทุนการก่อสร้างโรงไฟฟ้าและระบบจำหน่าย โดยคิดตามอัตราก้าวหน้า:
- 15 หน่วยแรก: 2.3488 บาท/หน่วย
- หน่วยที่ 16-25: 2.9882 บาท/หน่วย
- หน่วยที่ 26-35: 3.2405 บาท/หน่วย
- หน่วยที่ 36-100: 3.6237 บาท/หน่วย
- หน่วยที่ 101-150: 3.7171 บาท/หน่วย
2. ค่าบริการ
เป็นค่าใช้จ่ายในการอ่านมิเตอร์ จัดทำใบแจ้งค่าไฟ และบริการลูกค้า โดยบ้านที่ใช้ไฟไม่เกิน 150 หน่วย จะเสียค่าบริการ 8.19 บาท/เดือน ส่วนที่ใช้เกิน 150 หน่วย จะเสีย 24.62 บาท/เดือน
3. ค่า Ft
คำนวณจากหน่วยไฟฟ้าที่ใช้คูณกับอัตรา Ft ในช่วงนั้น ๆ หารด้วย 100 (เนื่องจากค่า Ft คิดเป็นสตางค์ต่อหน่วย)
4. ค่าภาษีมูลค่าเพิ่ม (VAT)
คิด 7% จากผลรวมของค่าไฟฟ้าฐาน ค่าบริการ และค่า Ft
วิธีคำนวณค่าไฟฟ้า
สูตรคำนวณค่าไฟฟ้า: ค่าไฟรวม = (ค่าพลังงานไฟฟ้า + ค่าบริการ + ค่า Ft) + VAT 7%
ตัวอย่าง: ใช้ไฟ 100 หน่วย ค่า Ft = 39.72 สตางค์/หน่วย
- ค่าพลังงานไฟฟ้า = 335.27 บาท
- ค่าบริการ = 8.19 บาท
- ค่า Ft = (100 × 39.72) ÷ 100 = 39.72 บาท
- VAT 7% = (335.27 + 8.19 + 39.72) × 0.07 = 26.82 บาท รวมค่าไฟทั้งสิ้น = 410 บาท
หรือสามารถเข้าไปคำนวณค่าไฟฟ้าในแต่ละเดือนอย่างละเอียดและแม่นยำได้ที่เว็บไซต์ของ การไฟฟ้านครหลวง การไฟฟ้าส่วนภูมิภาค
สรุปบทความ
ค่า Ft คือต้นทุนที่สำคัญในการคำนวณค่าไฟฟ้า แม้จะเป็นปัจจัยที่ผู้ใช้ไฟฟ้าควบคุมไม่ได้ แต่การเข้าใจวิธีการคำนวณและติดตามการเปลี่ยนแปลงของค่า Ft จะช่วยให้สามารถวางแผนการใช้ไฟฟ้าและงบประมาณได้อย่างเหมาะสม โดยเฉพาะในช่วงที่ค่า Ft มีแนวโน้มปรับตัวสูงขึ้น